Ik had nog niet durven kijken. Ik had nog niet durven kijken naar het filmpje waarin vier agenten George Floyd op de grond houden en een daarvan zijn knie minutenlang in de nek van Floyd duwt. Ik wilde ook helemaal niet kijken, want ik wist uit alles wat ik erover hoorde en las dat Floyd geen adem kreeg en dat ook zei, maar dat de agenten hem niet wilden horen. En ik zag berichten voorbijkomen op sociale media van de protesten, de escalaties, de reactie van Trump die geweld met meer geweld wil bestrijden en zo de eeuwige loop waarin blank en zwart verwikkeld zijn juist in stand houdt.

Maar ik mocht van mezelf niet langer wegkijken. Ik moest kijken en met eigen ogen zien wat er gebeurd was. Mijn hart roffelde tegen mijn borst. George Floyd ligt op de grond, vier agenten drukken hun knieën in zijn rug en nek. Hij smeekt, zegt dat hij geen lucht krijgt. Een agent reageert met: ‘Ga dan in de auto.’ Waarop Floyd kermt dat hij dat zal doen, maar dat ze dan wel van hem af moeten gaan. Keer op keer zegt hij dat hij geen lucht krijgt, keer op keer zegt hij dat hij zal meewerken. Maar de agenten doen net of hij er niet is. Ik huilde. Hebben ze niet door dat er een mens onder hen ligt, smekend om zijn leven? Enkele minuten later is hij dood.

Het is alsof we in een stroomversnelling van ellende terecht zijn gekomen. We hoppen van vluchtelingencrisis naar coronacrisis naar discriminatiecrisis. Maar als je wegkijkt lijkt het alsof het niet zo belangrijk is. Als je wegkijkt, misschien omdat je denkt ik kan er toch niets aan doen, help je mee aan de instandhouding van dit soort problemen.

Ik wilde helemaal niet schrijven over George Floyd. Ik dacht dat ik niets toe te voegen had. Tot ik een filmpje zag van James Cordon, een bekende talkshow host in Amerika. Hij vroeg zich ook af wat hij toe te voegen had, waarom hij hier iets over moest vertellen, en toch deed hij het, want als je niets zegt, niet van je laat horen, dan is het alsof het niet uitmaakt dat er iemand zinloos sterft.

Het moet anders. Beter laat dan nooit. Ook in Nederland discrimineren we er nog vrolijk op los, al dan niet bewust. Turks, Marokkaans, Surinaams… we blijven mensen beoordelen en veroordelen op hun huidskleur, op hun afkomst en achtergrond. Wat ik als schrijver deed was een boek schrijven vanuit zo’n gediscrimineerde groep. Om dat te kunnen doen moest ik mij verplaatsen in een Marokkaans gezin. Ik leerde over hun cultuur, hun land, hun gewoonten. Door gesprekken leerden zij andersom over mijn cultuur, land en gewoonten. Dát is de enige oplossing: niet boosheid en frustraties bestrijden met geweld, maar met vragen, met luisteren, met elkaar leren kennen. We zijn allemaal mensen, we stammen af van dezelfde voorvaderen. Laten we luisteren naar elkaars verhalen.

R.I.P. George Floyd, mens.